Cursus – Les 4 – Winnen met een ‘offer’

 

In de vorige les zag je al dat je soms heel verrassend kunt winnen door eerst zomaar een schijf weg te geven. Zo’n cadeautje noemen dammers een ‘offer’. Normaal gesproken ben je natuurlijk heel zuinig op je schijven. Maar als je direct kunt winnen door een schijf of zelfs een dam weg te geven, moet je dat altijd doen!

Offer 1

Deze stand lijkt remise, want beide spelers gaan normaal gesproken een dam halen.

Maar als wit een schijf offert, wint de enig overgebleven witte schijf het van twee zwarte schijven!

Speel het fragment zet voor zet af. Bekijk daarbij goed of zwart nog kan ontsnappen.
[Event "test"][White ""][Black ""][Setup "1"][FEN "W:W21,26:B6,22."] 1. 21-17 22x11 2. 26-21 11-16 3. 21-17 16-21 4. 17x26 6-11 5. 26-21 11-16 6. 21-17 16-21 7. 17x26
Offer 2

Een schijf offeren is al heel wat, maar een dam offeren om te winnen is nog leuker!

In deze stand kan wit alleen winnen door (even) heel aardig te zijn voor zijn tegenstander.

Zie je al hoe? Klik op  .
[Event "test"][White ""][Black ""][Setup "1"][FEN "W:WK20,42:B39."] 1. 20-33 39x28 2. 42-38 28-33 3. 38x29
Offer 3

In het vorige voorbeeld won wit omdat na het damoffer de oppositie gunstig was. Deze stand is bijna hetzelfde.

Maar kijk goed uit: als je de dam direct offert, hoe zit het dan met de oppositie?
Gelukkig heeft wit nog een truc om wel een goede oppositie te krijgen. Probeer eerst zelf die truc te vinden.

Speel het fragment af om de oplossing te zien.
[Event "test"][White ""][Black ""][Setup "1"][FEN "W:WK20,48:B39."] 1. 20-25 39-44 2. 25-39 44x33 3. 48-43 33-38 4. 43x32
Offer 4

Wit heeft al twee dammen, maar zwart is ook dicht bij de damlijn.

Een gewone oppositie zit er net niet meer in voor wit. Het lukt alleen als de zwarte schijf eerst terug moet slaan via een offer. Klik op  om te zien hoe.

Klik daarna op de knop  om de stand weer te zien. Wit kan in deze stand op verschillende manieren winnen met een offer. Kun je dezelfde truc uithalen door met de andere dam te beginnen?
[Event "test"][White ""][Black ""][Setup "1"][FEN "W:WK2,K4:B38."] 1. 2-16 38-42 2. 16-38 42x33 3. 4-27 33-39 4. 27-49 39-44 5. 49x35
Offer 5

Wit is aan zet. Als zwart in deze stand een dam kan halen, wordt het waarschijnlijk remise. (Drie dammen tegen één dam is heel vaak remise).

Maar wit’s schijven staan ideaal opgesteld voor een winnend dubbeloffer! Speel het fragment af.
[Event "test"][White ""][Black ""][Setup "1"][FEN "W:W28,32,43:B35."] 1. 43-39 35-40 2. 39-34 40x29 3. 28-23 29x18 4. 32-28 18-23 5. 28x19
Offer 6

Een bijzondere spelregel is: ‘Als je aan zet bent en niet kunt zetten omdat je vaststaat, heb je verloren’.

Die regel kan heel verrassend uitpakken. Kijk maar naar deze stand: zwart heeft al een dam en wit nog lang niet. Normaal gesproken wint zwart met zo’n voordeel gemakkelijk. De zwarte dam staat echter een beetje opgesloten in de hoek. Als het wit lukt om zwart helemaal vast te zetten, wint wit toch nog!

Als je even goed kijkt, zie je de oplossing vast wel. Klik anders op  . Zou wit ook gewonnen hebben zonder de kroonschijf? (Welke zet moet hij dan doen na het offer?)
[Event "test"][White ""][Black ""][Setup "1"][FEN "W:W42,47,48:B32,36,K46."] 1. 42-37 32x41 2. 48-43

Oefeningen Les 4 - Winnen met een 'offer'

Voor alle oefeningen geldt: wit is aan zet.
Probeer de oplossing eerst zelf te vinden, want daar leer je het meeste van. Speel het fragment pas af als je de oplossing gevonden hebt of als je het echt niet weet.

 

Wit kan de zwarte schijf niet meer op een ‘normale’ manier afstoppen. Aangezien deze les over offers gaat, kun je al vermoeden hoe wit toch nog kan winnen.

Maar kijk goed uit: hoe zit het met de oppositie na het offer?
[Event "test"][White ""][Black ""][Setup "1"][FEN "W:WK21,48:B37."] 1. 21-26 37-41 2. 26-37 41x32 3. 48-42 32-37 4. 42x31

 

Als de twee witte dammen goed samenwerken, zit er nog net een oppositie-winst in. Het kan op drie manieren!
[Event "test"][White ""][Black ""][Setup "1"][FEN "W:WK26,K36:B39."] 1. 26-48 39-44 2. 48-39 44x33 3. 36-27 33-39 4. 27-49 39-44 5. 49x35

 

Als zwart de damlijn bereikt is het remise. Wit moet alles uit de kast halen om toch nog te winnen.
[Event "test"][White ""][Black ""][Setup "1"][FEN "W:WK15,31,36:B43."] 1. 15-38 43x32 2. 31-27 32x21 3. 36-31 21-26 4. 31-27 26-31 5. 27x36

 

Eén zwarte schijf staat al vast en de zwarte dam heeft ook weinig bewegingsvrijheid.

Kan wit zwart vastzetten?

Zo ja, wat is dan de uitslag van de partij?
[Event "test"][White ""][Black ""][Setup "1"][FEN "W:WK16,K48:B33,45,K50."] 1. 48-39 33x44 2. 16-49

Dat was Les 4! Doorgaan met Les 5.