Cursus – Les 3 – Winnen door ‘oppositie’

 

Als een witte schijf recht tegenover een zwarte schijf staat, zoals op het dambord hiernaast, spreken we van ‘oppositie’.
Degene die op dat moment aan zet is, verliest! Bij oppositie is het heel belangrijk om van tevoren al uit te rekenen of het goed of slecht voor je uitkomt.

Oppositie 1

Wit is aan zet. Wit heeft zijn ‘kroonschijf’ nog (de middelste schijf van de onderste rij). De kroonschijf is de ‘keeper’ van het dambord, want deze schijf kan tijdens de partij bijna alle velden van het bord bereiken, zowel op links als op rechts. De kroonschijf kun je het beste zo lang mogelijk laten staan, totdat je hem echt nodig hebt!

In dit geval schuift wit de kroonschijf uiteraard naar links. Daarna staan er twee schijven recht tegenover elkaar. Dat noemen we ‘oppositie’. Wit wint dus door oppositie. Klik op  .
[Event "test"][White ""][Black ""][Setup "1"][FEN "W:W48:B32."] 1. 48-42 32-37 2. 42x31
Oppositie 2

Als oppositie mogelijk is, moet je altijd eerst heel goed uitrekenen of het wel goed voor je uitkomt. Want als jij aan zet bent op het moment dat de twee schijven tegenover elkaar staan, verlies je zelfs nog!

Als je zeker weet dat de oppositie gunstig voor je uitpakt, moet je je schijf steeds in de richting van de schijf van je tegenstander spelen. Pakt de oppositie echter slecht voor je uit, dan moet je de schijf van je tegenstander juist proberen te ontwijken.

Als in deze stand wit aan zet is, wint wit. Maar als zwart aan zet is, wint zwart!
Speel het fragment met de knop  zet voor zet af om te zien hoe wit kan winnen.
[Event "test"][White ""][Black ""][Setup "1"][FEN "W:W48:B3."] 1. 48-43 3-9 2. 43-39 9-13 3. 39-33 13-19 4. 33-29 19-23 5. 29x18
Oppositie 3

Jij bent aan zet met wit. Probeer te berekenen of de oppositie gunstig voor jou is. Ga je de zwarte schijf opzoeken of juist ontlopen?

Als je op  klikt, zie je hoe wit het niet moet doen.

Als je vanuit de beginstand naar links speelt, kun je langs de zwarte schijf lopen en dan wordt het remise (zowel wit als zwart haalt dan één dam).
[Event "test"][White ""][Black ""][Setup "1"][FEN "W:W43:B5."] 1. 43-39 5-10 2. 39-34 10-14 3. 34-29 14-19 4. 29-23 19x28
Oppositie 4

Soms moet je een truc uithalen om met oppositie te winnen. In deze stand is wit aan zet, maar zwart is er al langs en loopt zo door naar dam. Of niet? Nee, wit kan toch nog winnen!

Kijk eerst goed of je zelf de oplossing ziet. Klik dan op  .
[Event "test"][White ""][Black ""][Setup "1"][FEN "W:W28,33:B27."] 1. 28-22 27x18 2. 33-28 18-22 3. 28x17
Oppositie 5

In het vorige voorbeeld zag je dat je soms eerst een schijf moet weggeven om te kunnen winnen. Als je in deze stand zo snel mogelijk een dam gaat halen, wordt het remise, want zwart haalt dan ook een dam.

Je kunt deze stand alleen winnen als je ervoor zorgt dat zwart vertraging oploopt op zijn weg richting de damlijn.

Klik op  om de oplossing te zien.
[Event "test"][White ""][Black ""][Setup "1"][FEN "W:W18,29:B30."] 1. 29-24 30x19 2. 18-12 19-23 3. 12-7 23-28 4. 7-1 28-32 5. 1-29 32-37 6. 29-47 37-41 7. 47x36

 

Oefeningen Les 3 - Oppositie

Voor alle oefeningen geldt: wit is aan zet.
Probeer de oplossing eerst zelf te vinden, want daar leer je het meeste van. Speel het fragment pas af als je de oplossing gevonden hebt of als je het echt niet weet.

 

Binnen enkele zetten kan er oppositie ontstaan. Wit is aan zet. Bereken eerst hoe de oppositie uitkomt en beslis dan of je de zwarte schijf gaat opzoeken of juist ontwijken.
[Event "test"][White ""][Black ""][Setup "1"][FEN "W:W47:B5."] 1. 47-42 5-10 2. 42-38 10-14 3. 38-33 14-20 4. 33-29 20-25 5. 29-24 25-30 6. 24x35

 

Ook nu is de vraag: schuif je, met wit aan zet, naar de zwarte schijf toe (oppositie) of juist er vanaf (om remise te bereiken).
[Event "test"][White ""][Black ""][Setup "1"][FEN "W:W48:B7."] 1. 48-43 7-12 2. 43-39 12-18 3. 39-34 18-23 4. 34-30 23-29 5. 30-25 29-33 6. 25-20 33-38 7. 20-14 38-42 8. 14-10 42-48 9. 10-5

 

Wit en zwart gaan beiden naar dam lopen. Maar wit is al veel dichter bij de damlijn. Kun je berekenen of de witte dam op tijd komt om de zwarte schijf te stoppen? Oftewel: Is het winst of remise?

Probeer eerst zelf het antwoord te vinden door 'in je hoofd' stap voor stap de zetten te doen. Wit is aan zet.

Speel daarna het fragment af om je antwoord te controleren.
[Event "test"][White ""][Black ""][Setup "1"][FEN "W:W19:B17."] 1. 19-13 17-22 2. 13-8 22-28 3. 8-3 28-33 4. 3-21 33-39 5. 21-49 39-44 6. 49x35

 

Kan wit met zijn onderste schijf de zwarte schijf nog stoppen? Is wit met zijn voorste schijf snel genoeg op de damlijn om met de dam de zwarte schijf te stoppen?

Nee, op die manieren lukt het wit niet om te winnen.

Maar heeft wit dan misschien nog een truc om te winnen op oppositie?
[Event "test"][White ""][Black ""][Setup "1"][FEN "W:W24,50:B23."] 1. 24-19 23x14 2. 50-44 14-19 3. 44-39 19-23 4. 39-33 23-28 5. 33x22

Dat was Les 3! Doorgaan met Les 4.